به گزارش شادا، محمدرضا عارف، معاول اول رئیس جمهور آیین‌نامه اجرایی «ثبت و شمول منافع حاصل از نگهداری وجوه اشخاص در اتاق‌های پایاپای در بازار سرمایه به عنوان مالیات بر درآمد» را به وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه، سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان امور مالیاتی ابلاغ کرد. این آیین‌نامه در جلسه ۱۸ تیرماه ۱۴۰۴ هیئت وزیران به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه و به استناد بند (ش) تبصره (۱) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۴ تصویب شده است.
بر اساس ماده ۲ این آیین‌نامه، وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان بورس) موظف است با همکاری اتاق‌های پایاپای فعال در بازار سرمایه (مانند شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، بورس کالا و سایر نهادهای مسئول تسویه و پایاپای قراردادها) منافع حاصل از نگهداری و مدیریت وجوه امانی، شامل مانده تمام اقلام تا پایان سال مالی ۱۴۰۴ را به‌عنوان درآمد مشمول مالیات به سازمان امور مالیاتی اعلام کند.
طبق ماده ۳، اتاق‌های پایاپای از ابتدای سال ۱۴۰۴ مکلف‌اند در پایان هر ماه، درآمد حاصل از نگهداری و مدیریت وجوه امانی را در دفاتر مالی خود ثبت کنند. همچنین، ماده ۴ این آیین‌نامه تأکید دارد که این منافع مشمول مالیات بر درآمد بوده و سازمان امور مالیاتی موظف به شناسایی، وصول و واریز این درآمدها به ردیف درآمدی ۱۱۰۱۰۶ جدول شماره ۵ قانون بودجه است. سازمان بورس نیز مکلف به همکاری با سازمان امور مالیاتی در این فرآیند است.
مالیات بر درآمد حاصل از فعالیت‌های بازار سرمایه در ایران پیش‌تر نیز در قالب قوانین مالیاتی مختلف اعمال شده است. بر این اساس سود حاصل از فعالیت‌های اقتصادی، از جمله سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، به‌عنوان درآمد مشمول مالیات شناخته می‌شود. با این حال، آیین‌نامه جدید به‌طور خاص بر منافع حاصل از وجوه نگهداری‌شده در اتاق‌های پایاپای تمرکز دارد که پیش‌تر کمتر مورد توجه قانون‌گذاری مالیاتی بوده است. این اقدام در راستای بند (ش) تبصره (۱) قانون بودجه ۱۴۰۴ طراحی شده تا با شفاف‌سازی درآمدها، منابع مالی دولت را تقویت کند.قوانین مالیاتی در ایران طی سال‌های اخیر با هدف افزایش شفافیت و عدالت مالیاتی اصلاح شده‌اند. برای مثال، مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) که از سال‌ها پیش در برخی کشورها اجرا می‌شود، به‌تازگی در ایران نیز مطرح شده و با هدف کاهش سفته‌بازی در بازارهای غیرمولد مانند خودرو، مسکن و ارز طراحی شده است.این آیین‌نامه می‌تواند به‌عنوان بخشی از این روند اصلاحات مالیاتی دیده شود که بر شفافیت درآمدها و جلوگیری از فرار مالیاتی تمرکز دارد.
ثبت ماهانه درآمدها توسط اتاق‌های پایاپای و گزارش‌دهی به سازمان امور مالیاتی، شفافیت مالی در بازار سرمایه را تقویت می‌کند و از فرار مالیاتی احتمالی جلوگیری می‌کند.همچنین با شمول منافع حاصل از نگهداری وجوه امانی در اتاق‌های پایاپای به‌عنوان درآمد مشمول مالیات، این آیین‌نامه به برقراری عدالت مالیاتی کمک می‌کند و از معافیت‌های غیرمنطقی در برخی بخش‌های بازار سرمایه جلوگیری می‌کند.