به گزارش شادا، در گام نخست، بررسی عملکرد بازرسیهای میدانی طبق ماده (۱۸۱) قانون مالیاتهای مستقیم نشان میدهد تعداد بازرسیها از ۹۲ مورد در بهار ۱۴۰۳ به ۲۱۲ مورد در بهار ۱۴۰۴ افزایش یافته که معادل رشد ۱۳۰ درصدی است. از سوی دیگر، ارزش برگههای تشخیص صادره نیز از بیش از ۳۷۸ میلیارد تومان به بیش از ۹۵۶ میلیارد تومان رسیده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته با رشد ۱۵۳ درصدی همراه است.
تحول شگرف در رسیدگی به تراکنشهای بانکی مشکوک، یکی از مهمترین شاخصهای عملکرد سازمان به شمار میآید. تعداد برگههای قطعی صادره در این حوزه از ۳۴ مورد در سال گذشته به ۸۱۷ مورد در بهار ۱۴۰۴ افزایش یافته که جهش چشمگیر ۲۳۰۰ درصدی محسوب میشود. همچنین مبلغ این برگهها از بیش از ۱۷ میلیارد تومان به ۷۶۰ میلیارد تومان افزایش یافته که رشدی بیش از ۴۲۰۰ درصد را به دنبال داشته است.
در حوزه وصول مالیات و جرائم مرتبط با کتمان درآمد، مبلغ وصولشده از بیش از ۴ هزار میلیارد تومان در بهار ۱۴۰۳ به بیش از ۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در بهار ۱۴۰۴ رسیده است که افزایش ۳۸ درصدی را تجربه کرده است. این شاخص، یکی از مهمترین معیارها برای سنجش اثربخشی سازمان در تبدیل کشفیات به درآمد واقعی دولت محسوب میشود.
شناسایی مؤدیان فاقد اعتبار مالیاتی نیز جهش خیرهکنندهای داشته است به نحوی که تعداد این افراد در بازه زمانی فوق از ۴۲۳ به بیش از ۳ هزار مؤدی رسیده است. همچنین، تعداد مؤدیان مشکوک شناساییشده از حدود هزار نفر به بیش از ۳۷۰۰ نفر رسیده که رشد بیش از سهبرابری را نشان میدهد. افزایش سهبرابری شناسایی افراد فاقد پرونده مالیاتی (از ۸۵ نفر به ۳۰۶ نفر) و افزایش پنجبرابری بازدیدهای میدانی (از ۳۲۹ به ۱۶۹۹ مورد) نیز گواهی بر افزایش جدیت سازمان در پیگیری گزارشهای مردمی است.
از جمله عوامل کلیدی در تحقق دستاوردهای مورد ذکر میتوان به هوشمندسازی نظام مالیاتی، بهرهگیری از فناوری تحلیل دادههای کلان و همکاری نزدیک با شرکتهای دانشبنیان جهت تحلیل الگوهای پیچیده فرار مالیاتی اشاره کرد. استفاده از گرافهای روابط سببی، بررسی بارنامهها، اطلاعیههای خرید و فروش و رصد هوشمند تراکنشهای مالی نیز توان سازمان را در شناسایی تخلفات مالیاتی بهطور قابلتوجهی افزایش داده است.
همچنین سازمان از ابزارهای متنوعی برای شناسایی مؤدیان استفاده کرده است. از رسیدگی به تراکنشهای مشکوک بانکی، شناسایی حسابها و کارتهای بازرگانی اجارهای و کشف ذینفعان واقعی آنها گرفته تا بهرهگیری از سامانه سوتزنی که مشارکت مردم در گزارشدهی تخلفات را افزایش داده است. در همین راستا، سال گذشته ۷۵۰ میلیون تومان پاداش به ۱۳۰ نفر از گزارشدهندگان فرار مالیاتی پرداخت شد که نشاندهنده مشارکت مؤثر مردم در کشف فرارهای مالیاتی از طریق این سامانه بوده است. همچنین بناست میزان این مشوق از سقف ۱ درصد به ۵ درصد مالیات وصولی افزایش یابد.
از دیگر اقدامات مؤثر، تمرکز بر مشاغل پرریسک و اجرای عملیات مبارزه با فرار مالیاتی در استانهاست. شناسایی الگوهای رایج فرار مالیاتی در هر منطقه، سازمان را قادر ساخته تا راهکارهای مؤثری برای ارتقاء کارآمدی نظام مالیاتی و به تبع آن افزایش درآمدهای پایدار دولت ارائه دهد.
در مجموع، سازمان امور مالیاتی کشور طی سالهای اخیر با تمرکز بر پیشگیری از وقوع فرار مالیاتی، ایجاد شفافیت، هوشمندسازی فرایندها و استفاده از فناوریها و ابزارهای نوین، اعمال قوانین سختگیرانه برای استفاده از کارتخوانها، افزایش بازدیدهای میدانی، تمرکز بر صنوف پرخطر و تقویت مشارکت عمومی موفق شده است روندی مثبت و رو به رشد در مقابله با فرار مالیاتی رقم بزند. این دستاوردها نهتنها درآمدهای دولت را افزایش داده، بلکه اعتماد عمومی به نظام مالیاتی و برقراری عدالت در جامعه را تقویت کرده است.