به گزارش شادا، مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی ایران در دولت وفاق ملی، در حوزه های اقتصادی اعم از سرمایه گذاری محقق شده، ارزش تولیدات و میزان صادرات عملکردی قابل توجه و امیدبخشی از خود به‌جا گذاشته‌اند. به نحوی که در ۴ ماهه ابتدایی سال جاری، سرمایه گذاری داخلی و خارجی محقق شده در مجموع هفت منطقه آزاد ارس، قشم، اروند، انزلی، ماکو، چابهار و کیش نسبت به مدت مشابه سال قبل، به ترتیب ۲۵ و ۱۶۷ درصد رشد داشته اند.
بر اساس مقایسه در همین بازه زمانی، ارزش تولیدات صنعتی و معدنی این مناطق نیز با افزایش ۲۷ درصدی، از ۱۱۷ همت به ۱۴۹ همت ارتقا پیدا کرده است. در حوزه صادرات نیز، مقایسه ۴ ماهه ۱۴۰۴ نسبت به مدت زمان مشابه در سال قبل، ۶ درصد رشد را نشان می دهد.
این مناطق با تمرکز بر توسعه زیرساخت‌ها، جذب سرمایه‌گذاری، افزایش صادرات و ورود ماشین‌آلات تولیدی، گام‌های بلندی در مسیر رونق اقتصادی، اشتغال‌زایی و ارتقای تولید ملی برداشته‌اند. اختصاص ۵۲ درصد از کل واردات صورت گرفته به ماشین‌آلات خط تولیدی و مواد اولیه در چهار ماهه نخست سال جاری، نشان‌دهنده جهت‌گیری تولیدمحور و نگاه بلندمدت به توسعه صنعتی در این مناطق است.
اگر به اطلاعات آماری سال ۱۴۰۳ نیز نگاهی بیاندازیم، می‌توان به افزایش ۲۲ درصدی سرمایه‌گذاری داخلی تحقق‌یافته و رشد ۳۹ درصدی سرمایه‌گذاری خارجی محقق شده نسبت به سال ۱۴۰۲ اشاره کرد؛ شاخص‌هایی که بیانگر اعتماد سرمایه‌گذاران و تقویت تعاملات بین‌المللی هستند. صادرات نیز در این سال با ارزش بیش از ۱.۲ میلیارد دلاری، نقش مهمی در افزایش درآمدهای غیرنفتی کشور و گسترش سهم ایران در بازارهای جهانی ایفا کرده است.
پروژه‌های راهبردی در حال اجرا
مناطق آزاد ایران با تدوین برنامه‌های تحول‌آفرین، در مسیر تبدیل شدن به مناطق تراز جمهوری اسلامی ایران حرکت می‌کنند. مهم‌ترین پروژه‌های در دست اجرا عبارتند از:
تدوین سند تحول راهبردی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی: این پروژه که در سال ۱۴۰۴ آغاز شده و شامل تحلیل و بازبینی اصول اساسی، چشم‌انداز و آرمان‌های مناطق آزاد است در مرحله نهایی تدوین قرار دارد.. اهداف این سند شامل شناسایی ظرفیت‌ها و چالش‌ها، تدوین راهبردهای کلان، سازمانی و بخشی برای تحول مناطق آزاد است.
تدوین سند اقتصاد دیجیتال: از جمله پروژه هایی است که تدوین آن درسال ۱۴۰۴ در دستور کار قراردارد. این سند با هدف شناسایی محرک‌ها و بازدارنده‌های اکوسیستم اقتصاد دیجیتال ایران تدوین می‌شود. این پروژه به توسعه فعالیت‌های نوآورانه در مناطق آزاد کمک خواهد کرد.
پروژه افزایش بهره‌وری در مناطق آزاد: این پروژه که با همکاری سازمان ملی بهره وری اجرا می شود بر شناسایی راهکارهای استفاده بهینه از منابع موجود تمرکز دارد.
پیگیری راه‌اندازی بورس بین‌الملل: این پروژه در سال ۱۴۰۴ با هدف فراهم‌سازی روش‌های نوین تأمین مالی در حال پیگیری است.
ایجاد مناطق آزاد مشترک: این پروژه به افزایش تعامل با کشورهای همسایه و جذب سرمایه‌گذاری خارجی کمک می‌کند . در حال حاضر ایجاد منطقه آزاد مشترک با کشورهای ترکیه و پاکستان در دستور کار قرار گرفته است.
تدوین حساب‌های ملی در مناطق آزاد: این پروژه با همکاری مرکز آمار ایران، برای استخراج آمار دقیق و نقش مناطق آزاد در تولید ناخالص داخلی درحال اجرا بوده و در تدوین برنامه های اتی مناطق آزاد مورد استفاده قرار خواهد گرفت
همزمان، مجموعه‌ای از اقدامات عملیاتی در حوزه‌های سرمایه‌گذاری، تجارت، مالیات، فناوری و تولید نیز در دستور کار قرار گرفته‌اند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تدوین بسته‌های اولویت‌دار سرمایه‌گذاری بر اساس آمایش سرزمینی هر منطقه و ارائه مشوق‌های قانونی
اصلاح فرآیندهای گمرکی، آیین‌نامه صادرات مجدد و تسهیل واردات خودرو با هدف ارتقای بهره‌وری تجاری
تدوین تقویم سالانه رویدادهای سرمایه‌گذاری، تهیه پکیج‌های چندزبانه معرفی مناطق و آموزش تخصصی نیروی انسانی برای ارتقاء برندینگ و جذب سرمایه‌گذاران خارجی
به‌روزرسانی فرآیندهای تولید و کمیسیون ارزش افزوده
تلاش برای بهره‌گیری از ظرفیت شرکت‌های مدیریت صادرات (EMC) برای توانمندسازی شرکت‌های کوچک و متوسط و اتصال آن‌ها به بازارهای جهانی
تدوین و ابلاغ شیـوه نـامـه شـورای مشورتی فعالان اقتصادی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی به منظور تبادل نظر دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، سازمان های مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی و فعالین اقتصادی مناطق، به منظور تسهیل فعالیت های اقتصادی، بهبود و رفع موانع کسب و کار و اتخاذ تصمیم مؤثر برای اقدامات لازم در چهارچوب قوانین و مقررات موجود و ارائه پیشنهادها و راهکارهای اجرائی مناسب به مراجع ذیربطمناطق آزاد ایران با تکیه بر این دستاوردها و اجرای برنامه‌های تحول‌آفرین، در مسیر تبدیل شدن به موتور محرکه اقتصاد ملی و درگاه تعاملات اقتصادی فراملی حرکت می‌کنند؛ مسیری که نویدبخش آینده‌ای روشن، پایدار و پرنشاط برای اقتصاد کشور خواهد بود.